RAP haqqinda her sey

Admin İsmarıc sayı : 7 Join date : 01/11/09

RAP haqqinda her sey

[center]Rap ile hip hop arasindaki ferq:Gunumuzde be`zi insanlar Raple Hiphop'un ferqini ayirmaqda chetinlik chekirler.'hiphop nedir?' yazimizda da achiqladigim kimi Hiphop, bir medeniyyet RAP ise o medeniyyetin ichinde formalashan musiqi terzidir.Cox sehv ishledildiyi kimi Hiphop melodik ve yavash,Rap ise sert ve suretli musiqi tipi deyildir.1970'ci illerde America'da Afro-Amerikanlar arasinda, "Black Radiolar" sayesinde ortaya cixmish bir kultur olan HipHop'un 4 esas qolu ise "Graffity" "Break Dance" "DJ" "RAP"dir.Son zamanlar Rap ve HipHop eyni anlamlarda ishledilmesine baxmayaraq RAP, HipHop kulturunden asili bir musiqi terzidir.

Hiphop'un kokleri: 1970 illerin bashlarinda New York gettolarinda 'BlackSpades' adli bir banda.Butun sheher deyishik bandalar terefinde ele kechirilmish halda.Ishsizlik,narcotic maddeler,ve anarchia hayatda hakim.Sheherin her semti haradasa boyuk bir bandalarin kontrolu altinda.'BlackSpades'in her terefde uzvleri var ve Bronx'un hakimi onlar.Qrupun o vaxtlar indi her kesin tanidigi 'Afrika Bambaata'.Banda uzvleri bir semtden diger semte chetin gedir ve bir birlerine vururlar.Bambaata, iki yaxin dostunu olumunden sonra 1974 ilde shiddete qarshi 'Zulu Nation' orqanizasiyasini teshkil edir.Televizorda gorduyu afrikali Zulu savashchilarin te`sirlendiyi ucun, yeni orqanizasiyanin adini 'Zulu Nation' qoyur.Oz semtinde ve diger semtde ki, bandalari barishdirmak namine ZuluNation'cular her hefte sonu 'BlockParty'(aciq hava yigincaqlari) hazirlamaga bashlayir.'Master of Records' leqebli Bambaata ve dostu 'Dj Jazzy Jay' o vaxtlar her yerde funk ve soul mahnilari seslendirilirdi.Chun ki, Rap hele ortaliqda yox idi.(Kucelerde siyasi sozleri ile spoken word performansi gorseden Lazt Poets) xaricinde.Eyni vaxt gettolarda Jamaika esilli olan 'Dj Kool Herc' milleti dal-ba-dal sert soul/funk mixleri ile coshdururdu.Oynayanlari en cox coshduran Davul ritmleri(break beats) arxa-arxaya chalinirdi.Bunlarin ustune anons ve sonralar rap deyen dj'ler bir muddet erzinde yanliz bu musiqileri chalirdilar.En cox istenilen breakbeatz'ler James Brown (Funky Drummer, Blow Your Mind, Get up Get Into It Get Involved), Bob James (Nautilus, Mardi Gras), Sly Stone (Sing a simple song, Stand), Honeydrippers (Impeach the President), Headhunters (God made me funky), Incredible Bongo Beat Band (Apache), Ralph Mc Donald (Jam on the Groove), Hermann Kelly (Dance to the Drummers Beat), Billy Squier (Big Beat), Jimmy Castor (It's just begun), Parliament (Flashlight), Herbie Hencock (Watermelon Man), Funkadelic (One nation under a groove) bunlar kimi adlar aiddir.Bu breakleri goturerek ustune rap duzelden gencler. gederek ozlerine mexsus musiqi buraxilishlarini kontrolu altinda olmayan bir musiqi tipi yaratdilar.Musiqi studiolarina getmeden yanliz iki pikap ile kasete yazilan rap'lerini ozleri caamata paylayirdilar.Disco & Top ten musiqisi 1970 illerde gerchekleri hechde bildirmirdi.Gettolarda yashayan gencler oz aralarinda cixib bu musiqinu duzelden Dj'lerin ne demek istedikleri lap yaxshi basha dushurduler.1970 illerin sonuna teref gederek 'Afrika Bambaata'in yaninda Hiphop'un yaranmasinda rolu olan sadece dj'ler deyildiler.Bir cox Qraffity ve BreakDance senetchileride va idi.O vaxtin ve helede coxunun aktiv oldugu 'Oldshcool Rap','Qraffity' ve 'BreakDance' senetchileri bunlardir.Dj Kool Herc, Blade, Grand Wizard Theodore, Futura 2000, Rock Steady Crew, Cold Crush Brothers, Grandmaster Flash & the Furious Five, Seen, Grandmixer DST, Dondi, Quik, Lee, Treacherous Three, Dj Hollywood, Fab 5 Freddy, Kurtis Blow, Lady Pink, Busy Bee, Double Trouble, Kool Dj Red Alert & Soulsonic Force.O vaxtda bu vaxta kimi Shiddet ve narkoticaya qarshi olan 'Zulu Nation'un felsefesi helede oz te`sirini gostermekdedir.Bu zaman bolumu daha cox demek olar ki, "Old SHCOOL"a aid etmek olar.

WESTCOAST & 2PAC AMARU SHAKUR (Lesane Parish Crooks)

Westside:'Westside is the best side'Los Angeles 1980 illerin sonunda qabaqda 'hair metal' adlanan dalga kechilecek rock terzine 'ev sahib'liyi ederken,zerbe altinda ezilmish zenciler yeni bir sound ve terz ile biznese cixdilar.1987 ilinde Dr.Dre,Ice Cube,Eazy-E ve McRen'in qurdugu N.W.A (Niggers wiht Attitude)'un cixartdigi 'N.W.A and The Posse' albomu ile 'Westcoast Sound' adi qoyuldu.

-Los Angeles polisinin (LAPD) esasen ezildiyi zencilerin kasibchiliq icinde yashadigi Reagen iqdisadiyyatinin bu gunlerde olduqca sert baxishna sahib olaraq ortaya cixan bu qrup 'Boys in the Hood' ,'La is the plase' ,'Bitch is a bitch' mahnilariyla swohbiznesde cox ses getirmese de irelide 10 il boyunca America'da insanlarin geyiminden rock musiqisinin sound'na qeder te`sir edecek firtinanin bashlangiciydi.

-1989 ilinde cixan N.W.A ikinci albomu 'Straight outta compton' tepeden dirnaga ayri bir hekaye ve tebii ki, ichinde 'Fuck the Police' mahnisi olan albom daha showbiznes'e cixdigi anda qalmaqal oldu.4 dene zenci MTV'ye cixib fuck the police deyib qishqirirdilar.Sheherin polisleri albomun satishina engel olmaga chalishirdilar ve albom ise millyonlar satmaga devam edirdi.Xalqin maragini kechen ilk albom idi.Ustunden 11 il sonra kechmesine baxmayaraq helede 'gangstars rap' deyilen terzin adini qoyan tarixi bir albom deye kechen Compton oz terzi icinde 'Bue Lines' TripHop ucun ne ise nevermind grunge ucun ne ise hiphop/rap ucun de Staight outta o.

-1990 ilinde McHammer , Vanilla Ice imicleriyle musiqilerini "ushax-mushaxa" satarken, N.W.A'den ayrilan bas soz yazan ve en militanlari Ice Cube 'Amerikaz most wandet' ablomunu cixardib 'U can`t touch this' deyen Hammer'in esl America'sini 'Nigga you love to you' rap ile gorsedirdi.Almb hech vaxt N.W.A'in popularligina yetishmedi amma Ice Cube kimi bir militani N.W.A sencilerinde qurtarib xalqin ustune saldi.

-1991 ilinde Ice Cube'uz N.W.A , Dr.Dre'in liderliyi aldigi son albomlari 'Niggaz For Life' albomu 'Appetite for destruction' 'I`d rather fuck u' 'Findem fuckem and flee' rapleriyle terzini davam etdirirdi.1991 ilde 'New Jack City' kinosu ve Ice-T'in eyni il cixan 'O.G. Original Gangstar' cixdi.Ice Cube ichinde 'Wrong nigga to fuck wiht' rap'i ile 'Deaht Certificate' albomunu cixartdi.Westcoast'un artiq tamashachi sayi get gede artmaga bashlayirdi.Pule gore 'Qehbe'lik eden qadinlar,Narkotik madde'ler satishi,Banda savashlari, chirkin uzunu bu albomda eks etddirirdi.Los Angles'de bir narhatchiliq var idi bunu insanlarin daha aydin anlamasi ucun 1992 ilinde 'Rodney King'in gizli kamera qabaginda 4 polis terefinden olumune doyulmesi lenti sanki, bir el bombasi oldu.

-1992 ilinde Amerikan musiqi medeniyyeti kokden te`sir edecek bir qalmaqal.Rodney King'i televizorda her kesin baxdigi qalmaqalda doyen 4 polisin 29.Aprel.1992 gunu beraet etmesiyle bashladi.Los Angeles sanki 'bagladi' 4 gun boyunca zenciler ve kasib xalq Los Angeles'de dash ustunde dash buraxmadi,shehere esker girmesine baxmayaraq 4 gun bu usyan durmadi.Milyonlarca dollar ziyan oldu.Ardinca Ice T cox mehshur 'Cop Killer' rapini cixartdi.Onun dalinca ise Ice Cube bu terzin tarix yazacaq bir diger albomu 'The Predator' u cixartdi.Irelide 'Chek you self' 'When will they shoot?' rapleriyle Ice Cube bu terzin 'peygember'i oldu.Eyni ilde bu kinoda hedden cox vacib rol oynayacaq 'Tupac Amaru Shakur' un '2Pacolryce Now' albomu cixdi.Video Clip'lerinde 'Hammer' maketlerini parchalayan 2 Liwe Crew yeni bir baxish MTV'ye getirdi.

-1993 ilinde geldikde Grunge qeder vacib ve biznes'de popular olan 'Gangstar Rap' 1993 ilinde qizin vaxtina girdi.Esasende Tupac 'Stricly for my niggaz' albomunu ve 'I get around' rap'ni cixarib cezbedici, cool & Fig, 'Westcoast' qehramani ortaya cixdi.En esasi 90 illerin en yaxshi albomlarindan qe`bul edilen N.W.A'in produsior Dr.Dre'in Shuge Knight ile beraber qurdugu yeni studio 'Deaht Row'-dan 'The Chronic' albomu 1993 ilde cixdi.George Clinton ve Parliament'in soundu sert bas ritmleriyle sample'yan Dre Hiphop'u yeni sounduyla milyonlara getirdi.Bu sound o qeder ses getirdir ki, hemin il 'Rolling Stone' kimi rock/pop xaricinde senetchilere hormet beslemeyen bir nomreli musiqi jurnalida 'Snoop Doggy Dogg' ve 'Dr.Dre' bashchiliq eledi.Hemin il "komekchim" dediyi Snoop'un vokalini ortaya qoyan Dre 'Nothin' but a G Thang' 'The day niggaz' 'Dre day' 'Lest me ride' rap ile yeni bir imic ektiler.

Tupac Shakur ve Westside tarixi:1994 ilinde 'Puff Daddy' adlanan bir produser 'Bad Boy' adinda qurdugu 'EastCoast' Dr.Dre'in terzinin kopyaladigi 'Ready to die' albomu ile WestCoast'un yeni reqibi olurlar.'Notorious B.I.G' ve 'Puff Daddy' iller boyu davam edecek East vs West (Sherq ve Qerb) savashinin temelini atdilar.

-1995 ili Tupac'in ilidir.Biznesen bomba kimi dushen 'Bad Boys' soundtrack'indan 'Me against the world' rap'i ve albomu ile Tupac 'Westcoast'in en cox danishan , en militan ve en showman sesi olur.Eyni il 5 gulle ile vurulan Tupac vurulduqdan 2 gun sonra tecevuz davasi ile mehkemeye 'Tekerli Stul'la getmeli olur.Tupac hakime 'Only God Can Judge Me' dediyi zaman sanki,Allah oldu.(deyilen bu sozun hal hazirda Azerika'da posterleri var) Inanilmaz rap sozleri yaza bilen Tupac 'Dead Mama' 'If I die tonight' 'So many tears' rap'leriyle qisa bir zamanda Los Angelesde yeni bir 'Jim Morrison' oldu.Yene eyni il eyni dava ile mehkemeye dushen hepse atilan gunahkari 'Eastcoast & Bad Boys' shirketi gorurler.1996 ilde hebsxanadan cixan kimi tupac 'All eyes on me' double albomu esasemde B.I.G'e shamil olaraq yazdigi 'Hit`em Up'(u claim to be a player but I fucked your wife) zeher kimi bir albom hazirladi.Albom 'California Love' kimi Dr.Dre destekli xitlere milyonlarca satildigi gunlerde Tupac Las Vegas'da 'Tyson'un boyundan cixarken oz mashininda olduruldu (BMW 750 sedan).Tupac 'Davis' qebrsanligina aparilaraq anasinin istediyine gore yandirildi.13.09.1996 gece saat 4:03 R.I.P

TUPAC SHAKUR

Dogum Tarixi: 16.06.1971 N.Y
Boy: 1.90
Ceki: 76kg
Dogum adi: Lesane Perish Crooks
Ana adi: Afeni Shakur
Ata adi: William Garland
Rap Birlikler: One Nations Emcees, Two From the grew, Strictly Dope, Digital Undergraund (D.U), Thug Life, Outlawz
Floozer (A.K.A): Mc.NewYork, 2Pac, Don Makavelli
Olum Tarixi: 13.09.1996 04:03pm L.V

CYPRESS HILL

Yaranma Tarixi: 1987-1988
Terz: Blues, HipHop
Style: Hardcore Rap, Hip Hop, Rap, West Coast Rap, West Coast Blues
Grup Uzvleri: DJ Muggs, Sen Dog, B.Real
Cypress HILL ilk latin HipHop starlari olmaqlari ile diqqet cekdiler, amma esil diqqeti ozlerinde celb etmesinin sebebi Marixuana'ya (Mary) olan dushkunlekleri oldu.Grup Mary'nin qanunlashdirilmasi ucun kampanyalar duzelderken, musuqileri 90'larin HipHop'na oyreshmediyimiz bir ilham qaynagi olan yeni bir Funk axinina onde gedenlik eledi.Bunu Dr.Dre'in G-Funk'indan, ingilis TripHop'na qeder her yerde eshitmek mumkundur.Dj Muggs soundu yaradarken, B.Real qeyri adi sesiyle olari mehshur eden uslubun sebebkari oldu.Sert ritmleri, Cypress Hill'in ilk albomu 1992'ci ilin bashlarinda yayinlanmasindan bir neche ay sonra, diqqeti tam olaraq ozulerinde celb elediler."How I Could Just Kill A Man" ve "The Phuncky Feel One" undergraund hit'ne cevrildi ve Cypress Hill "Alternative ROCK" aleminde ozune xas perestishkar kutlesi qazandi.1993'cu ilde teqdim etdikleri "Black Sunday" albomu ilk albomuna oxshamasina baxmayaraq, yene sozun esl me`nasinda hit oldu ve "Insane In The Brain" tracki grupa xitparad'larda birinciliyi qazandirdi.Bu albomla Cypress Hill'in dinleyici kutlesi ag bolume (Ag derililere) yoneldi ve C.Hill HipHop aleminden yavash-yavash uzaqlashmaga bashladi.Ucuncu albomlari "Temples Of Boom" digerleri ile muqayisede daha qaranliq bir albomdu.Cypress Hill'in bu albomla cox pul qazanmasina, yaxshi satilmasina baxmayaraq hech bir hit track cixarda bilmedi. - Cypress Hill yavash-yavash grup daxilinde qopmaga bashladilar.96'ilinde Sen Dog qrupdan cixinca, Dj.Muggs ilin cox bolumunu solo albomu ustune ishleyerek kecirdi.2 ilin sonra Cypress Hill'in son albomu "Skull And Bones" dinleyicilere teqdim olundu.

Albomlari:

1991 -Cypress Hill
1993 - Black Sunday
1995 - Cypress Hill III "Temples Of Bomm"
1998 - IV
2000 - Skull and Bones
2000 - Live At The Fillmore
2001 - Stoned Raider

Azerbaycanda RAP' 9O
1970' illerde Amerikada HipHop'un dogushu ile birlikde gelen kulekler butun cetinliklere baxmayaraq yayilmaga bashlayirdi. Rap, ag kutleler terefinden coxda yaxshi qarshilanmirdi ve bir cox tenqidlere meruz qalirdi. Butun musiqi mutexesisleri rap' yolunu coxda gede bilmeyeceyini deyirdiler. Onlara gore rap medeniyyeti zencilerin oz ichlerinde boyuyecek ve oz ichlerinde de yox olub gedecekdir. Lakin rap, ag musiqi olan "rock"u kolgede buraxmagi bacarmishdi ve gederek avropada yayilmaga bashlayirdi. Fransada, Almaniyada ve sair avropa olkelerinde oz kutlelerini qisa bir zamanda yigmagi bacarmishdi. Rap artiq sadece zenci musiqisi yox, dunya musiqisine addim atacaq yegane janr idi. Azerbaycanda rap kulekleri 1990' illerde esmeye bashlamishdi. SSSR esaretinden yenice cixmish bir olke ucun yep-yeni bir janr halina gelen rap, coxda tentene ile qarshilanmadi. 70' il rus esaretinde qalan Azerbaycan musteqilliyini yenice elde etmishdi ve o vaxta qeder tv'ler ve radio'lar ruslara bagli yayinlar edirdiler. Nehayet 90' illerde Azerbaycanda "milli Qehraman" kimi taninan Cingiz Mustafayev Azerbaycana rapi tanidir. Bir coxlarina gore C.Mustafayev rapper kimi bilinmesine baxmayaraq, C.Mustafayeve rapper adi yox, bir ilki gercekleshdiren, rapi tanidan, rapi kutleye teqdim eden shexs kimi tanimlasaq yanilmariq. Neticede Azerbaycanda ilk "Disco Club"un achilmasinda cox boyuk rolu olmush ve ilk diskoteka C.Mustafayev sayesinde achilmishdir. O vaxtlar baki kucelerinde seslenen zenci musiqi orneklerinden Dr.Alban, Snap, C-Block ve s. seslenirdi. Belelikle C.Mustafayev ilk defe zenci musiqini Azerbaycana getiren shexs kimi Azerbaycan rap tarixine adini yazdi. Rap'in gelishine qeder Azerbaycanda qedim janr "meyxana" var idi ki, buda ashagi seviyyeli janr oldugu ucun efirlerde yayinlanmirdi.
Meyxananin rap'e yaxinligi: Meyxanada enyi rapde oldugu kimi qafiye shekilinde deyilirdi. Bakida daha cox yayqin hala gelmish meyxana medeniyyeti, kucelerde cavanlar terefinden deyirlidi. Kuce seneti qebul olunan meyxana "elit" tebeqeler terefinden alqishlanmirdi. Nece ki, RAP'de "freestyle" anlayishi oldugu kimi, meyxanada da "deyishme" anlayishi movcud idi. Belelikle azerbaycanda rap'i ilk icra eden Anar Nagilbaz olur ve tarixe kecir. O zamanlar Azerbaycanin dovlet kanali AzTV1'de yayinlanan "7'den 70'e" adli ushaqlar arasi musiqi yarishmasi kecirilirdi. Ve ushaqlar orada oz istedadlarini gostermeye chalishirdi. Bunlarin ichinde ferqlenen bir janr var idi ki, bunun soundlari, terzi o birilerine hech benzemirdi. Bu azerbaycanda ilk rap sound'u olaraq bilinen A.Nagilbaz'in "Kasiblarin Mahni"si parcasi idi. "et baha, yag baha, un baha" kimi sozlerden ibaret bu parca kimleri terefinden gulushle, kimleri terefinden ise dushunce ile qarshilandi. Artiq rap'in ilk havalari yayilmaga bashlayirdi. Artiq rap'in azewrbaycanda mueyyen kutlesi var idi. Cavanlar bu musiqilere maraq gosterir ve mashinlarda azerice rap'ler eshidilirdi. Yenede elit tebeqeler terefinden qebul edilmeyen rap, kuce seneti deyilerek redd edildi. Ve nehayet Nagilbaz 1993' ilde Azerbaycanin ve ozunun ilk rap albomunu musiqi bazarina cixarir. Ve gozlenilenden daha cox satish elde edir. Artiq azerbaycanda rap, inkishaf etmeye bashlayirdi ve bu ishe maraq gosteren bir cox genc var idi. Bu ishde ozlerini isbatlamaq isteyen genclerin sayi her gun daha da artiqdi. Bununlada ANS TV'de kecirilen "Vetenperver musiqi" yarishmasinda qalib gelen DEYIRMAN adli bir qrup ortaya cixir. 4 neferden ibaret Deyirman qrupunun cixish etdiyi ilk parca ise "Azerbaycan" adlanirdi. Milli musiqi ile sintezlenmish bu parca Deyirmanin yerini bu bazarda mohkemlendirirdi. Onun ardinca sozleri turk soz ustadi Ozan Arif'e aid olan "Ya Qarabag Ya Olum" adli sheiri rap'leshdirerek kutleye teqdim edir ve bu parca bomba kimi partlayish elde edir ve Deyirman demek olar ki, her kes terefinden taninirdi. Onun ardinca Elshad Hose "Hayat Deyishilmezdir" adli albomunu cixarir. Bu janra maraq gosterenlerin sayi her kecen gun artmaga bashlayir. 2000' ilde A.Nagilbaz, yeni bir proyetkle ortaya cixir. "Azeri Image Service" adlanan bu proyekt, bir coxlarina vaz kecilmez furset olur. Nagilbazin bashchiligi altinda gercekleshdirilen bu lahiyede bir coxlari adlarini bu kutleye chatdirmaga chalishir. Bunlardan Mc Rain, New Life, Qara Mehdi ve bashqalari istedadlarini gosterirler. Neticede Azerbaycanda ilk "qadin MC" olaraq tarixe kecen McRain, mehz "Azeri Image Service" lahiyesinden cixir ve ilk qadin Mc unvanini qazanir. Gorduyu ishlerle rap'in sadece oglanlar ucun yaranmadigini isbatlayir. Direyi coxda guclu olmayan "A.I.M" proyektinden cixanlar bir cox rap party'ler teshkil edirler. Ve bu proyekt sona chatir. 2000' illerde RAPressia CLAN adi bir rap birlik yaranir ve hech bir proyekt'de yer almayan MC'leri (Albay Sheriff, Miry-Z, Islam Shirvany, Soz Quldurlari) ozunde cem edir. Azerbaycan rap kutlesine "underground" anlayishini ashilayan ilkinlerden biri kimi tarix olur. Mentlerinde soyush, siyasi tendiq, kimi agir tenqidler yer alirdi RAPressia CLAN soundlarinda. Azerbaycan gencliyini gozunu achmaq hevesi guden bu parcalar efirlerden uzaqlashdirildi. Yeralti tipli party'lerle rap kutlesine achilirdi. RAPressia CLAN'a gore soz mehdudiyeti kimi deyerlendirilirdi ozlerine edilen butun bunlar. Azerbaycan rap'i bir daha bir cox birliklerle bu bazara achilir; East Pride Clan, Caspian Clan ve saireleri.Daha sonralar East Pride Clan'la RAPressia CLAN birlikde bir cox proyektlere imza ataraq bir cox yeralti party'ler teshkil edir. East Pride Clan'la RAPressia'nin dostlugu rap kutle ucun bir cox deyerli sheyler edir. Ve yeralti kutleler terefinden desteklenirdi.
2004' ilde azerbaycanin bir TvKanalinda "Men De Varam" adli rap musabiqesi kecirilir ve istedadlar ortaya cixmaga bashlayirdi. Bunlarin ichinden cixanlarin arasindan Azerbaycan Rap'i ucun boyuk sheyler edecekler arasinda Uranda yer alir. Ve qisa bir zamanda her kesin dinlediyi mc olaraq yadda qalir. Musabiqenin bitmesi ile bir klip cixarir. Hele musabiqenin bitmesine bir hefte qalmish oz albomunu cixarir "Hormetle Uran" adlanan bu albom kutle terefinden beyenilir. Caspian Clan'a aid olan mc, Uran ozunu bu ishde isbatlamish olur.
Azerbaycanda rap artiq yayilir ve bu ishe maraq gosterenlerin sayi artirdi. Tv'lerde azeri rap klipler yayinlanir, radiolarda rap verilishler achilir ve seslendirilirdi.[img][/img]